filozofia|analizy delibeRatio - Filozofia

Wspieraj nas

Zostań naszym subskrybentem i czytaj dowolne artykuły do woli

Wesprzyj

Miłość do osób jako wzmacniacz dobra

Weźmy pod lupę miłość wzajemną do osób, podobnie jak to uczynili Platon w mowie Arystofanesa, a po nim Arystoteles w rozważaniach o przyjaźni. Uczta więc, i Etyka nikomachejska będą nam punktem wyjścia[1].

Paweł Okołowski

15 min

O możliwości męczeństwa w totalitarnym obozie

W Korzeniach totalitaryzmu Hannah Arendt stwierdza, że jedną z nowości wprowadzonych przez totalitarne panowanie – uznawane przez nią za nowatorską formę rządów, niesprowadzalną do żadnej formy znanej wcześniejszej teorii politycznej[1] – jest uniemożliwienie męczeństwa.

Tomasz Herbich

15 min

Egzystencjalizm analityczny Henryka Elzenberga

Elzenberg – obok Kotarbińskiego – to jeden z dwóch największych filozofów polskich I połowy XX wieku.

Paweł Okołowski

10 min

Racjonalizm tychiczny Bogusława Wolniewicza

„Świat jest wszystkim, co jest faktem” – na tej idei wziętej z Traktatu Wittgensteina Wolniewicz zbudował swoją ontologię sytuacji (modalną, nie reistyczną czy temporalną).

Paweł Okołowski

12 min

Przeciwdziałanie czyhającej katastrofie czy tworzenie w imię wartości? Polityczne znaczenie sporu o realizm praktyczny

W sporze, jaki Henryk Elzenberg, jeden z najważniejszych polskich filozofów XX wieku, wiódł z realizmem praktycznym, poglądem i postawą, której założenia zostały sformułowane przez innego spośród kluczowych filozofów polskich ostatniego stulecia – Tadeusza Kotarbińskiego, dochodzi do głosu pewien dylemat istotny nie tylko dla etyki czy filozofii moralnej, lecz  także dla myśli konserwatywnej.

Tomasz Herbich

10 min

Dyskusje nad kształtem polskiego marksizmu

Tematem przewodnim w powojennej filozofii polskiej stał się marksizm[1]. Doszło do pierwszych dyskusji na jego nadrzędną rolą w kształtowaniu szeroko pojętej rzeczywistości naukowej. Stało się to po nieudanych próbach wprowadzenia marksizmu przez partię „pod strzechy”.

Radosław Kuliniak

12 min

Dwa modele uniwersytetu

Od stu lat mówi się o kryzysie uniwersytetu[1], to jest o sukcesywnym jego przechodzeniu od modelu klasycznego (UK) do nowoczesnego (UN).

Paweł Okołowski

10 min

Terroryzm i totalizm w perspektywie światowej termitiery

Jakkolwiek fala ataków terrorystycznych w świecie Zachodu ostatnimi laty opadła – jej grzbiet wystąpił w latach 2015-2017[1] – to na tym właśnie polega fala.

Paweł Okołowski

15 min

Liberalizm i feminizm - bliski związek czy nieusuwalna sprzeczność?

Bardzo często liberalny feminizm uważany jest za feminizm jako taki. Nic w tym dziwnego, przedstawicielki pierwszej fali feminizmu występowały z liberalnymi hasłami emancypacji, nurt liberalny był też najstarszym i najszerszym nurtem ruchu feministycznego.

Agnieszka Nogal

15 min

Refleksje nad polską recepcją marksizmu

Filozofię polską po II wojnie światowej poddano terapii szokowej. Dokonała tego grupa próbujących filozofować stalinowców, związanych z partyjnym obozem władzy, całkowicie zależna od „wielkiego brata” ze Wschodu.

Radosław Kuliniak

7 min

Eugeniczna uczelnia w „Kant-wie-gdzie”. Utopijny projekt Francisa Galtona

Francis Galton (1822-1911) znany jest jako twórca eugeniki. Ten bliski kuzyn starszego o trzynaście lat Charlesa Darwina (1809 – 1882) starał się przenieść idee przetrwania najlepiej przystosowanych na płaszczyznę wiedzy społecznej.[1]

Agnieszka Nogal

12 min

Dlaczego Luter odrzucił filozofię?

W 2017 roku świat protestancki obchodził pięćsetną rocznicę wystąpienia Marcina Lutra (1473-1546) w Wittenberdze. Okrągła rocznica stwarzała dogodną okazję do tego, by jeszcze raz przyjrzeć się różnym aspektom działalności Reformatora.

Antoni Szwed

20 min

Filozofia